معاون خدمات مهندسی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در خصوص حادثه پلاسکو گفت: حادثه رخداده جای تاسف بسیار دارد. این حادثه در درجه اول ناشی از عدم توجه به بحث نگهداری ساختمان است.
مهندس حمیدرضا خوشدل افزود: متاسفانه مبحث 22 مقررات ملی ساختمان از سال 92 تصویب شده اما در بحث اجرا مغفول مانده است.این در حالی است که نظیر ساختمان پلاسکو در تهران کم نیست و هر آن بیم حادثه تلخ دیگر میرود.
وی در توضیح علل بروز حادثه پلاسکو اظهار کرد: آتش سوزی سه ساعته و وجود مواد قابل اشتعال در ساختمان، روی سازه فلزی ساختمان اثر گذاشت. در ساختمانهای فلزی یک نقطه بحران وجود دارد. وقتی از این نقطه بحرانی عبور شود ساختمان از حالت عادی خود خارج و دچار تخریب پیش رونده میشود.
معاون خدمات مهندسی افزود: کافی است آهن به نقطه گسستگی برسد آنگاه اتفاقی که در پلاسکو شاهد هستیم، رخ میدهد. آتش در عرض چند دقیقه میتواند دمای بسیار بالایی را ایجاد کند. در عرض 4 دقیقه دما به 600 درجه سانتیگراد و در عرض 8 دقیقه با افزایش تصاعدی به 800 تا 1000 درجه سانتیگراد میرسد.
مهندس خوشدل تاکید کرد: با این اوصاف ساختمان پلاسکو، ساختمان مقاومی بوده که از ساعت 7 و نیم که آتش سوزی آغاز شد تا ساعت 11 ریزش نکرده بود. وجود کپسولهای گاز و پیکنیک و گازوئیل در طبقات از یک سو، نبود کپسول آتش نشانی در ساختمان از سوی دیگر دست به دست هم داد تا شاهد این فاجعه تلخ باشیم.
وی در ادامه با بیان اینکه بحرانیترین نقطه در پلاسکو، قسمتی از ساختمان تخریبشده است که به صورت سقف روی آوار درآمده،خاطرنشان کرد: علت کند بودن آواربرداری نیز به دلیل همین موضوع است که نیروها باید آرام آرام از ضلع شرقی نخاله ها را خارج کنند و سقف ایجاد شده را برش دهند.
معاون خدمات مهندسی در خصوص راه های پیشگیری از بروز مجدد چنین حوادثی اظهار کرد: حتی امروز هم دیر است؛ باید برای آینده شهر تهران و مسئله ساختمانهای ناایمن فکری کرد. در درجه اول باید مباحث سوم (حفاظت ساختمان ها در مقابل حریق) و بیست و دوم (مراقبت و نگهداری از ساختمانها) قانون مقررات ملی ساختمان به جد مورد پیگیری قرار گیرد.
وی افزود: آموزش مسائل مربوط به آتش نشانی به مهندسان از جمله برنامه هایی است که سازمان نظام مهندسی ساختمان به جد پیگیر آن بوده و حتی توافقاتی با سازمان آتش-نشانی انجام شده اما متاسفانه روند آن به کندی پیش می رود که ما امیدواریم با توجه به حادثه ساختمان پلاسکو سرعت بگیرد.
مهندس خوشدل تاکید کرد: از سوی دیگر، باید ساختمان های قدیمی و بازار تهران بازدیدهای دوره ای و پایش های مستمر داشته باشند و یکسری راهکارهای اجرایی برای مسائل ایمنی این ساختمان ها در نظر گرفته شود که چندان هم پرهزینه نیستند.
معاون خدمات مهندسی در خصوص سایر اقدامات پیشگیرانه بیان کرد: با تصویب مقررات ملی ساختمان در سال 1388، راهکارهای مختلفی در بحث حفاظت از ساختمانهای بلند در مقابل حریق مورد توجه قرار گرفته است. از جمله اینکه برای بالا بردن مقاومت ساختمان و اسکلت آن در مقابل حریق، سه سانت لایه سیمانی روی اسکلت فلزی به کار برده میشود یا اسکلت ساختمان با مواد متاخرکننده آتش پوشانده میشود. البته در مورد مصالح ساختمانی دیگر نیز اقداماتی انجام میشود تا مقاومت آنها در مقابل آتش افزایش پیدا کند.
خوشدل افزود: همچنین کلیه ساختمانهای بلند باید ضوابط حریق را رعایت کنند. در مورد ساختمانهایی که بعد از سال 88 ساخته شدهاند، نگرانی کمتری وجود دارد و آنچه محل نگرانی است بناها و ساختمانهای بلندی است که قبل از سال 88 ساخته شدهاند، زیرا ضوابط ایمنی در آنها کمتر رعایت شده است..
وی در خصوص بحث مراقبتهای بعد از ساخت نیز گفت: یکی از راههای پیشگیری این است که در قانون صلاحیتی برای مهندسان تعریف شود تا آنها طبق قانون مسئولیت نگهداشت و بازرسی های دورهای از بناهای بلند ساخته شده را بر عهده بگیرند.
معاون خدمات مهندسی تاکید کرد: طبق قانون مهندسان ناظر فقط تا پایان ساخت بنا مسئول مسائل ایمنی آن ساختمان هستند نه ساخت و نگهداری.متاسفانه تاکنون مسئولیت نگهداری بر عهده مالک، مالکان یا هیئت مدیره ساختمان بوده که در اکثر مواقع صلاحیت و تخصص لازم در این زمینه را ندارند.
مهندس خوشدل با بیان اینکه از این رو ضرورت دارد اصلاحات قانونی در این زمینه انجام شود، اظهار کرد: سازمان نظام مهندسی آمادگی خود را در جهت ایجاد راهکار پیشگیری از بروز حوادث با دیگر مراجع ذیصلاح اعلام میکند.